BIEGŁY W POSTĘPOWANIU O BŁĄD MEDYCZNY

"Jeśli z opinii biegłego wyniknie, że nie doszło do popełnienia błędu medycznego z dużym prawdopodobieństwem można wskazać, że sprawa zakończy się pozytywnie dla członka personelu medycznego, jeśli jednak opinia ta będzie wskazywała na zaistnienie błędu medycznego wówczas sytuacja zaczyna się komplikować. "
Mec. Bartosz Wojciechowski

Dowód z opinii biegłego w postępowaniu sądowym jest jedyną drogą pozyskania koniecznych do rozstrzygnięcia wiadomości specjalnych i nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową

Rola biegłego w postępowaniu o błędy medyczne jest zatem kluczowa, a sporządzona przez niego opinia stanowi bardzo ważny dowód w sprawie niezależnie od tego czy mamy do czynienia z postępowaniem cywilnym czy postępowaniem karnym.

CEL OPINII BIEGŁEGO

Dowód z opinii biegłego ma charakter specyficzny, ponieważ nie służy ustalaniu tego co się wydarzyło czy tego jakie przepisy prawa należy zastosować, lecz wyłącznie ocenia sprawę przez pryzmat wiadomości specjalnych. Podstawowym celem opinii jest więc ułatwienie sądowi oceny materiału dowodowego i twierdzeń stron, weryfikowania faktów i powiązań między nimi. Sąd czerpie pełną wiedzę o ocenie danego postępowania jako błędu medycznego z wiedzy biegłego, którego może też zastępować instytut naukowy czy naukowo-badawczy. Dowód z opinii biegłego lekarza należy odróżnić od tzw. opinii prywatnej, czyli opinii wydanej na zlecenie uczestnika postępowania, nawet jeśli wyda ją osoba faktycznie posiadająca wiedzę specjalistyczną (np. inny lekarz specjalista). Taka opinia może mieć w określonych przypadkach wymiar wspierający, ale nigdy nie będzie stanowiła źródła wiedzy specjalistycznej dla sądu równej opinii biegłego.

Czy zatem, skoro o wiadomościach specjalnych decyduje wyłącznie biegły (a nie świadkowie czy uczestnicy postępowania) to co w przypadku, gdy opinia biegłych jednoznacznie wskazuje na to, że Ty – jako członek personelu medycznego – ponosisz odpowiedzialność za błąd medyczny?

Polemizowanie z opinią biegłego w procesie sądowym jest niezwykle trudnym przedsięwzięciem nawet jeśli opinia taka przedstawia oczywiście błędne merytorycznie stanowisko. Dominuje pogląd, że opinię biegłego można podważyć tylko poprzez inną ekspertyzę sądową.

CO NALEŻY ZROBIĆ NA WCZESNYM ETAPIE SPRAWY?

zadbać o dostarczenie do akt sprawy wartościowego materiału, który umożliwi lepsze zrozumienie punktu widzenia członka personelu medycznego
wskazania na zakres informacji, które członek personelu mógł posiadać
warto aktywnie włączyć się w formułowanie biegłemu pytań, aby nie pozwolić na zbyt tendencyjne potraktowanie tematu

Jeśli mimo tego, ocena biegłego będzie niekorzystna wówczas należy rozważyć możliwe scenariusze jej zakwestionowania, zmierzając do uzupełnienia opinii na piśmie bądź w drodze słuchania biegłego podczas rozprawy. Ostatecznie, możemy starać się o wydanie opinii przez innego biegłego sądowego, ale aby do tego doszło musimy przedstawić konkretne okoliczności na to, że poprzednia opinia jest wadliwa lub nieprzydatna dla danego postępowania.

JAK SKUTECZNIE PODWAŻYĆ OPINIĘ BIEGŁEGO?

wykazać, że opinia jest niepełna, niejasna bądź wewnętrznie sprzeczna
udowodnić, że opinia została sporządzona błędnie metodą ex post, a nie metodą ex ante
biegli przekroczyli swoje kompetencje i wydali opinię w zakresie okoliczności faktycznych lub prawnych
biegli oceniając sytuację faktyczną przyjęli założenia, które nie mają oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym. Dowód z opinii biegłego nie służy bowiem uzupełnianiu twierdzeń strony o faktach bądź do czynienia ustaleń w zakresie faktów możliwych do ustalenia na podstawie innych środków dowodowych.

W praktyce zarysowuje się problem z uzyskaniem dobrej opinii, który wynika z jednej strony z różnicami jakie naukowo dzielą różne, krajowe ośrodki medyczne, brakiem wystarczającej liczby standardów medycznych oraz skąpymi i często nieaktualnymi rekomendacjami, ale także bardzo swobodnymi poglądami ekspertów, opartymi często na wycinkowym doświadczeniu, a mniej na faktycznej wiedzy naukowej. Polemika z biegłym i jego twierdzeniami musi być prowadzona w sposób wyważony i umiejętny. Wymaga też dobrego przygotowania merytorycznego prawnika, który we współpracy z klientem będzie orientował się w naukowym podłożu sprawy.